Artikel ini bersempena Hari Wartawan yang disambut di China pada setiap 8 Nov.
Selepas 1949, iaitu penubuhan Republik Rakyat China, semua media di China ditadbir oleh kerajaan China. Ketika itu peranan media adalah sebagai medium untuk menyebarkan propaganda, tanpa sebarang iklan.
Namun, segalanya berubah selepas 1978 apabila China memulakan reformasi ekonomi dan politik dan melaksanakan pelbagai dasar baharu termasuk dasar yang memberi kesan media massa China ke tahap yang tidak pernah berlaku sebelum ini dalam sejarah media China.
Media China mengalami pertumbuhan pesat dan mula berubah daripada hanya menjadi penyiar propaganda, kemudiannya selepas 1978 perniagaan menjadi sebahagian daripada peranan media dan sejak 2003 media juga telah menjadi penyedia perkhidmatan.
Laporan Development Of China's News Media oleh ACJA
All-China Journalists Association (ACJA), iaitu pertubuhan bukan kerajaan kebangsaan yang terdiri daripada institusi akhbar pelbagai peringkat telah menerbitkan laporan bertajuk Development of China’s News Media pada Mei tahun ini.
Laporan keenam daripada ACJA sejak 2014 itu meninjau perkembangan baharu dalam sektor media negara ini.
Menurut laporan berkenaan, pada 2020 dan 2021, omni-media dan komunikasi berasaskan platform menjadi trend yang semakin meningkat dalam industri media China.
Sementara itu, media tradisional seperti radio, televisyen dan akhbar perlahan dalam pertumbuhan dan terus memberi fokus kepada transformasi digital.
Teknologi baharu seperti platform media, penghantaran data, teknologi video definisi tinggi, kecerdasan buatan (AI) dan 5G muncul, mendorong pembaharuan dan inovasi media.
Bagaimanapun media tradisional terus mengembangkan operasi internet mudah alih mereka, melaksanakan strategi omni-media, mempromosikan model "penstriman langsung serta video pendek” dan mengukuhkan keupayaan untuk menyediakan perkhidmatan maklumat omni-media dan perkhidmatan bersepadu.
“Penyiar radio dan televisyen terus memanfaatkan potensi pertumbuhan industri audiovisual dalam talian, terutamanya penstriman langsung dan video pendek.
“Mereka sedang berusaha untuk membina matriks omni-media yang menyediakan maklumat omni-media berasaskan senario dan perkhidmatan lain untuk tujuan kerajaan, sivil dan komersial,” menurut laporan itu.
Ketika ini, bilangan pengguna Internet di China mencecah 1,032 juta, peningkatan sebanyak 42.96 juta dari Disember 2020. Kadar penembusan Internet pula ialah 73 peratus manakala bilangan berita dalam talian pengguna mencapai 771 juta, peningkatan sebanyak 28.35 juta dari Disember 2020.
Pada 2020 dan 2021, industri berita China menunjukkan kemajuan yang ketara dalam teknologi penghantaran digital, teknologi pintar omni-media, teknologi platform media, dan teknologi video dan menggunakan teknologi ini untuk liputan acara-acara besar.
Ini termasuk perayaan ke-100 ulang tahun penubuhan CPC, perjuangan menentang COVID-19, pengurangan kemiskinan, Sukan Tokyo 2020, dan Sukan Olimpik dan Paralimpik Musim Sejuk Beijing 2022. Teknologi ini telah memperkasakan pertumbuhan industri media berita China dalam semua aspek.
'Komuniti' besar pengamal media China
Penulis berpeluang berkunjung ke pejabat ACJA baru-baru ini dan diberi taklimat berhubung perkembangan semasa industri media di China.
Penulis difahamkan setakat ini,terdapat 2,542 penyiar radio and television serta 2,366 saluran radio dan televisyen di China. Terdapat 1,810 jenis akhbar di China pada 2020, berkurangan 2.2 peratus daripada tahun sebelumnya. Akhbar di China juga mengalami jumlah edaran dan hasil pendapatan yang menurun.
China telah membina rangkaian radio dan televisyen terbesar di dunia dengan struktur penyiaran empat peringkat: pusat, wilayah, bandar dan daerah.
Negara ini mempunyai dua agensi berita - Agensi Berita Xinhua dan Perkhidmatan Berita China. Mereka menerbitkan pendirian rasmi kerajaan dan dipetik secara meluas oleh kebanyakan media massa dalam bentuk cetak dan dalam talian.
Sehingga Disember 2021, China mempunyai 194,263 wartawan yang memegang sijil wartawan yang sah. Seramai 22,402 bekerja untuk agensi berita pusat, iaitu 11.53 peratus daripada jumlah keseluruhan manakala 171,861 bekerja untuk berita tempatan agensi (88.47 peratus).
Pentadbiran radio dan televisyen negara (NRTA)
Namun begitu, seperti juga di Malaysia, di China juga terdapat badan yang mengawal dan memantau kandungan dan aktiviti dalam penyiaran iaitu National Radio dan Televisyen Pentadbiran (NRTA).
NRTA ialah badan peringkat menteri-peringkat agensi kerajaan pusat secara langsung di bawah Dewan Rakyat Negeri bertanggungjawab terhadap pentadbiran dan penyeliaan radio, televisyen dan dalam talian audio-visual perkhidmatan program dalam China dan yang menggalakkan pembangunan perindustrian.
Ia juga berfungsi melaksanakan prinsip dan dasar propaganda CPC, menggubal dasar dan langkah untuk pengurusan radio dan televisyen dan menyelia, mengurus dan menyemak kandungan dan kualiti program audio-visual radio, televisyen dan Internet.
Menerusi taklimat diberikan Director-General International Cooperation Department NTRA Dr Yan Chengsheng, industri kandungan video terus berkembang pesat. Video pendek telah menjadi kuasa utama media audio-visual dalam talian China.
Sementara itu, pasaran Online Audio-Visual mempunyai 975 juta pengguna, dengan pengguna premium sebanyak 96.7 peratus.
“Kandungan audio-visual dalam talian dikawal dengan standard yang sama seperti program radio dan televisyen,” kata Dr Yan.
Berhubung kebebasan media dalam sebarang pelaporan, Jing Zhu berkata:
“Kita semua tahu China berada di bawah pimpinan Parti Komunis China dan salah satu prinsip utama kami ialah kewartawanan harus memberi khidmat kepada rakyat, ia tidak melayani kepentingan mana-mana individu.
“Itulah sebabnya, selagi kewartawanan boleh berpegang kepada prinsip memberi khidmat kepada orang ramai. Anda boleh berkata apa sahaja yang anda mahu,” kata Jing Zhu.
Reporters Without Borders meletakkan China di tempat ke-175 daripada 180 negara dalam Worldwide Press Freedom Index 2022.
-- BERNAMA
Hasnah Jusid merupakan wartawan daripada Pertubuhan Berita Nasional Malaysia (BERNAMA) yang sedang mengikuti Program China Asia Pacific Press Center 2022, di bawah rangka kerja China International Press Communication Centre (CIPCC), di Beijing selama lima bulan bermula Julai.