Oleh Nurulisyazila Othaman dan Wan Hani Nazihah Wan Muda

Bulan Oktober yang lalu merupakan bulan bahasa kebangsaan. Walaupun bulan Oktober telah melabuhkan tirainya, namun usaha memartabatkan bahasa kebangsaan harus sentiasa diteruskan dan ia bukan hanya giat dijalankan pada bulan Oktober sahaja.

Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim sebelum ini ada menyatakan bahawa golongan elit terlalu mengutamakan bahasa Inggeris, sehingga mengabaikan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan.

Menurutnya, kemahiran berkomunikasi dalam bahasa Inggeris seharusnya tidak dijadikan alasan untuk mengabaikan bahasa ibunda kita. Ini menciptakan ketidakseimbangan dalam usaha untuk meningkatkan status bahasa Melayu jika bahasa tersebut tidak diterima dengan baik oleh golongan profesional.

Penggunaan bahasa Inggeris yang dominan

Misalnya, dalam industri swasta dan profesional, kita mempunyai sektor korporat dan teknologi. Bahasa Inggeris kerap digunakan dalam sektor swasta, terutama di syarikat multinasional atau korporat antarabangsa sebagai bahasa utama untuk berkomunikasi.

Banyak syarikat swasta memberi penekanan pada kepentingan kemahiran bahasa Inggeris dalam mesyuarat, penyampaian maklumat dan penulisan dokumen rasmi. Kehadiran kekangan ini turut menyebabkan kebergantungan pada bahasa Inggeris dan mengancam kelangsungan bahasa Melayu.

Teknologi di Malaysia sangat terikat pada penggunaan bahasa Inggeris, yang merupakan masalah utama untuk meluaskan lagi penggunaan bahasa Melayu dalam komunikasi teknikal dan profesional.

Ini berlaku kerana negara-negara Barat terpilih menjadi peneraju dalam kemajuan teknologi global.

Di tempat tersebut, bahasa Inggeris lazimnya digunakan dalam aktiviti penyelidikan, inovasi dan penghasilan serta pengawasan pengetahuan teknikal. Sosiolinguistik Malaysia kerap merujuk pemahaman ini sebagai "prestige language bias," yang mana bahasa Inggeris dikaitkan dengan kemajuan dan profesionalisme, sementara bahasa Melayu dianggap ketinggalan di peringkat tempatan.

Terdapat juga kajian yang menunjukkan kurangnya istilah teknikal dalam bahasa Melayu menyebabkan penggunaannya sukar diguna pakai dalam sektor teknologi.

Mereka menekankan bahawa globalisasi telah memperluas penggunaan bahasa Inggeris di Malaysia, menyebabkan bahasa kebangsaan kehilangan peranannya dalam bidang-bidang maju seperti teknologi maklumat.

Kekurangan istilah teknikal dalam bahasa Melayu

Bahasa Inggeris sering kali dipilih untuk komunikasi profesional dan penelitian ilmiah kerana kekurangan istilah teknikal dalam bahasa Melayu. Ini jelas dilihat dalam bidang teknologi yang berkembang dengan cepat.

Kemajuan teknologi, terutama di negara-negara berbahasa Inggeris, menyebabkan istilah-istilah teknikal lebih mudah dijumpai dalam bahasa tersebut. Ketidakcukupan padanan dalam bahasa Melayu menyebabkan ahli akademik dan profesional lebih suka menggunakan istilah asal iaitu dalam bahasa Inggeris.

Ketidakseimbangan dalam penciptaan terma teknologi terkini juga mengakibatkan kesulitan dalam menyampaikan pengetahuan bidang teknikal terutamanya dalam bahasa Melayu.

Tambahan pula, individu dalam kalangan pelajar dan pakar bidang sains dan teknologi lebih banyak terdedah dengan penggunaan bahasa Inggeris, ini boleh menyebabkan kurang keyakinan mereka dalam penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa untuk bidang ilmu.

Ketidakupayaan bahasa Melayu berkembang dalam bidang teknologi dan sains akibat pengaruh bahasa Inggeris telah menyebabkan penggunaan bahasa Melayu kian sepi, sekali gus memperluaskan lagi jurang dalam pemartabatan bahasa kebangsaan di sektor yang semakin penting.

Keadaan ini menunjukkan bahawa kekurangan terminologi teknikal dalam bahasa Melayu bukan hanya berkaitan dengan bahasa tetapi juga impak kepada identiti dan daya saing negara di peringkat global.

Ketidakseimbangan bahasa dasar di pendidikan tinggi

Walaupun umum mengetahui bahasa Melayu merupakan bahasa rasmi, bahasa Inggeris kerap menjadi bahasa utama dalam pengajaran di universiti, khususnya dalam bidang sains, teknologi dan perubatan. Penggunaan program dwibahasa dan bahasa Inggeris sebagai medium pengajaran di institusi pengajian tinggi ini menyebabkan penurunan kemahiran bahasa Melayu dalam kalangan pelajar.

Pada masa yang sama ia akan terus mencipta jurang bahasa dalam bidang ilmiah dan profesional pada masa akan datang. Ketidakseimbangan ini menggalakkan lagi pendapat bahawa keseimbangan yang lebih baik perlu ada dalam penggunaan bahasa Melayu dan Inggeris, khususnya dalam penerbitan sumber akademik dan latihan profesional dalam bahasa kebangsaan.

Secara ringkasnya, dapat disimpulkan bahawa dominasi bahasa Inggeris dalam sektor swasta dan teknologi, disertai kekurangan istilah teknikal dalam bahasa Melayu, telah menyerlahkan cabaran yang dihadapi oleh Bahasa Melayu di Malaysia, sehingga merosakkan kedudukan dan penggunaan bahasa kebangsaan.

Oleh itu, adalah penting untuk mengambil langkah-langkah berkesan bagi menangani kesenjangan bahasa yang berlaku ini, khususnya dalam pendidikan tinggi, supaya dapat memastikan pemeliharaan dan kemajuan bahasa Melayu dalam dunia yang semakin global ini.

-- BERNAMA

Nurulisyazila Othaman dan Wan Hani Nazihah Wan Muda ialah daripada Pusat Pengajian Bahasa Universiti Tun Hussein Onn Malaysia (UTHM).