Malaysia kini semakin kukuh sebagai pusat edutourisme global, menarik pelajar antarabangsa serta tenaga akademik ke institusi pengajian tingginya.

Warisan budaya yang kaya, universiti berprestij, dan yuran pengajian yang kompetitif telah menjadikan negara ini sebagai pemain utama dalam sektor pendidikan global.

Peningkatan jumlah pelajar dan tenaga akademik antarabangsa bukan sahaja memperkayakan ekosistem akademik Malaysia tetapi juga menyumbang secara signifikan kepada pertumbuhan sosio-ekonomi negara.

Malaysia sebagai Destinasi Edutourisme

Edutourisme, iaitu gabungan pendidikan dan pelancongan, semakin mendapat perhatian kerana pelajar antarabangsa mencari pengalaman akademik di luar negara sambil meneroka budaya baharu.

Malaysia kini menempatkan lebih 130,000 pelajar antarabangsa dari lebih 150 negara, menjadikannya destinasi pilihan utama kerana kos sara hidup yang berpatutan, penggunaan bahasa Inggeris sebagai medium pengajaran, serta kelayakan akademik yang diiktiraf di peringkat antarabangsa.

Education Malaysia Global Services (EMGS) memainkan peranan penting dalam mempromosikan Malaysia sebagai destinasi pendidikan dengan memudahkan proses permohonan visa dan meningkatkan pengalaman pelajar antarabangsa.

Beberapa institusi pengajian tinggi utama seperti Universiti Teknologi MARA (UiTM), Universiti Malaya (UM), Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM), dan Universiti Putra Malaysia (UPM) telah memperluaskan kehadiran global mereka melalui program pertukaran pelajar, kerjasama penyelidikan, serta inisiatif program ijazah berkembar dengan universiti ternama di seluruh dunia.

Kerajaan Malaysia, menerusi Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (Pendidikan Tinggi) 2015–2025, memberi penekanan kepada agenda pengantarabangsaan dengan matlamat menjadikan Malaysia sebagai salah satu hab pendidikan utama dunia.

Pertumbuhan pendidikan rentas sempadan dan kampus cawangan universiti luar negara yang berprestij terus menarik minat pelajar antarabangsa yang mencari pendidikan berkualiti dengan kos lebih rendah berbanding negara Barat.

Mobiliti Tenaga Akademik dan Pelajar Antarabangsa: Memperkasa Kecemerlangan Akademik dan Penyelidikan

Inisiatif mobiliti antarabangsa memainkan peranan penting dalam pemindahan ilmu, kepelbagaian budaya, dan inovasi penyelidikan. Universiti di Malaysia giat mengambil bahagian dalam program mobiliti dengan institusi dari ASEAN, Eropah, dan Timur Tengah.

Program seperti Erasmus+, ASEAN International Mobility for Students (AIMS), dan Inisiatif Pertukaran Global UiTM menyediakan pengalaman pembelajaran rentas sempadan yang berharga bagi pelajar dan tenaga akademik, memperkenalkan mereka kepada amalan terbaik di peringkat antarabangsa.

Fokus Malaysia terhadap Revolusi Industri 5.0, kecerdasan buatan (AI), dan teknologi hijau turut menjadikannya destinasi pilihan bagi para sarjana dan penyelidik.

Melalui perkongsian strategik, universiti di Malaysia membina hubungan akademik-industri, menggalakkan inovasi, dan melahirkan graduan yang berdaya saing di peringkat global.

Kajian Kes 1: UiTM dan Jaringan Penyelidikan Global

Universiti Teknologi MARA (UiTM) merupakan antara institusi yang aktif dalam inisiatif mobiliti akademik dan edutourisme.

Melalui Program Mobiliti Global, UiTM telah menerima pelajar dari Jepun, Indonesia, Timur Tengah, dan Eropah untuk program pengajian jangka pendek, penyelidikan, dan pertukaran budaya.

Pada tahun 2023, UiTM menjalin kerjasama dengan Universiti Osaka, Jepun, bagi membangunkan projek penyelidikan mengenai pembangunan bandar lestari dan bandar pintar, yang melibatkan penglibatan aktif para penyelidik antarabangsa.

Kerjasama ini bukan sahaja memperkukuh reputasi Malaysia dalam teknologi hijau, tetapi juga meletakkan UiTM sebagai peneraju dalam penyelidikan mesra alam dan inovasi pintar.

Selain itu, Program Pertukaran Pelajar UiTM-Indonesia turut memperluaskan mobiliti akademik antara kedua-dua negara dengan menumpukan kepada kewangan Islam, perniagaan, dan kajian warisan budaya.

Usaha ini telah mengukuhkan hubungan diplomatik serta kerjasama pendidikan serantau.

Kajian Kes 2: Taylor’s University dan Pelajar Antarabangsa dalam Sektor Pelancongan

Taylor’s University, salah satu institusi swasta terbaik di Asia, merupakan perintis dalam edutourisme terutamanya dalam pengurusan hospitaliti dan pelancongan.

Universiti ini menarik pelajar dari China, Eropah, dan Timur Tengah yang mengikuti program yang diiktiraf serta memperoleh pengalaman industri melalui latihan praktikal.

Melalui kerjasama dengan hotel dan pusat peranginan di Malaysia, pelajar antarabangsa di Taylor’s turut menyumbang secara langsung kepada sektor pelancongan dan hospitaliti tempatan, sekali gus mengukuhkan kedudukan Malaysia sebagai peneraju pelancongan lestari dan mewah.

Sebilangan besar graduan mereka memilih untuk bekerja di Malaysia, menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi negara.

Kajian Kes 3: Peranan UTM dalam Pendidikan Kejuruteraan Global

Universiti Teknologi Malaysia (UTM) terkenal dengan pengajian kejuruteraan dan teknologi bertaraf antarabangsa, dengan rangkaian kerjasama luas di Eropah, Korea Selatan, dan Timur Tengah.

UTM telah menubuhkan program penyelidikan bersama dengan institusi seperti Korea Advanced Institute of Science and Technology (KAIST), yang memfokuskan kepada penyelesaian AI untuk bandar pintar.

Salah satu kejayaan utama hasil kerjasama ini ialah Projek Sistem Trafik Pintar, yang menggunakan kecerdasan buatan untuk mengoptimumkan rangkaian lalu lintas bandar di Malaysia.

Pelajar antarabangsa yang terlibat dalam projek ini telah membawa kepakaran global yang memberikan impak besar kepada pembangunan infrastruktur Malaysia dan memperkukuh reputasi UTM sebagai institusi penyelidikan bertaraf dunia.

Impak Sosio-Ekonomi Edutourisme di Malaysia

Sektor edutourisme memberi sumbangan besar kepada ekonomi Malaysia, dengan pelajar antarabangsa membelanjakan wang bagi yuran pengajian, penginapan, makanan, dan aktiviti rekreasi.

Menurut Kementerian Pendidikan Tinggi, sektor pendidikan menyumbang lebih RM7 bilion setahun daripada perbelanjaan pelajar antarabangsa.

Di luar manfaat ekonomi, kehadiran pelajar antarabangsa turut memperkayakan landskap budaya Malaysia, memupuk pemahaman antara budaya, serta memperkukuh hubungan diplomatik antarabangsa.

Ramai graduan asing kekal bekerja di Malaysia sebagai profesional dalam kejuruteraan, perniagaan, penjagaan kesihatan, dan teknologi, menyumbang kepada pertumbuhan tenaga kerja mahir negara.

Kajian Kes 4: Pelajar Perubatan Antarabangsa di IMU

International Medical University (IMU) di Kuala Lumpur menarik ramai pelajar antarabangsa dalam bidang perubatan dan penjagaan kesihatan, khususnya dari India, Indonesia, dan Timur Tengah yang menjalani latihan klinikal di hospital terkemuka Malaysia.

IMU memainkan peranan penting dalam sektor kesihatan negara, dengan ramai graduannya kekal bekerja di hospital tempatan, membantu menampung keperluan tenaga kerja profesional perubatan.

Kerjasama IMU dengan universiti global seperti University of Newcastle, Australia, memastikan pelajar menerima pendidikan bertaraf dunia dan memperkukuh jaringan kesihatan Malaysia di peringkat antarabangsa.

Cabaran dan Arah Masa Depan

Walaupun edutourisme di Malaysia berkembang pesat, beberapa cabaran seperti peraturan visa, kekurangan penginapan, dan penyesuaian budaya masih perlu ditangani.

Penyelarasan proses imigresen yang lebih lancar, penyediaan perumahan mampu milik, serta peningkatan perkhidmatan sokongan untuk pelajar antarabangsa adalah penting untuk mengekalkan daya tarikan Malaysia sebagai destinasi pendidikan global.

Kesimpulan

Peningkatan peranan Malaysia dalam edutourisme dan mobiliti akademik antarabangsa mencerminkan ekosistem pendidikan tinggi yang dinamik.

Dengan pelaksanaan dasar yang menyokong pengantarabangsaan dan inovasi, Malaysia berpotensi menjadi hab pendidikan global terkemuka yang menghubungkan negara-negara melalui ilmu dan kerjasama antarabangsa.

--BERNAMA

Profesor Madya Dr Saidatul Akmar Ismail ialah Pegawai Khas Kepada Naib Canselor Universiti Teknologi MARA (UiTM)